Onze website bevat functionele en analytische cookies die nodig zijn om de website goed te laten functioneren en jou als bezoeker een goede webervaring te geven. Deze statistieken worden volledig anoniem verwerkt. Meer informatie is beschikbaar in onze privacyverklaring.
7 minuten lezen
Wil jij als developer beter worden in je vak? Zoek dan niet verder! In deze blog schetsen we vijf tips voor het gebruik van ChatGPT om een betere developer te worden, inclusief het samen zoeken naar oplossingen voor toepassingsproblemen, het opsporen van fouten in code, het uitleggen van codefunctionaliteit, het schrijven van betere tests en het verbeteren van de leesbaarheid van de code.
Mijn team en ik ondervonden een probleem in onze applicatie, waarbij gegevens moesten worden opgenomen en modellen nog moesten worden bijgewerkt. Wij werken aan een Angular applicatie.
Ik ontdekte bijvoorbeeld de kracht van het ontdekken van oplossingen en problemen in een applicatie.
Na lang zoeken via Google begonnen we vragen te stellen aan ChatGPT. We zijn begonnen met de volgende vraag:
“We gebruiken RxJS; we hebben een BehaviourSubject, maar in het begin worden de gegevens ontvangen door de “subscribe()” methode, maar later niet. Wat zou het probleem kunnen zijn?”
ChatGPT begon de vraag te beantwoorden met mogelijke situaties. Ten slotte stelde ChatGPT voor om te controleren of de subscripition nog actief was. ChatGPT bood ons ook een oplossing om het te controleren.
En dat werkte. Uiteindelijk hebben we de oorzaak gevonden en konden we het probleem oplossen.
De vraag:
Het antwoord:
In de afgelopen maanden hebben we ChatGPT opgenomen in al ons werk.
Soms kun je falende tests hebben waar de oorzaak niet meteen duidelijk is. ChatGPT kan dan helpen de problemen te ontdekken en helpen bij het vinden van de oplossing.
Bijvoorbeeld bij de volgende situatie. Dit kwamen wij de laatste tijd tegen:
Onlangs hebben we een oude datumbibliotheek vervangen door een nieuwe. Maar we moesten een vertaallaag creëren, zodat onze afhankelijkheden nog steeds werken.
Nadat we dat hadden gedaan, controleerden we de end-to-end tests. En wat was het geval? Eén fout! Een methode die vroeger werkte, werkte nu niet meer.
getCalculatedDate(days: number, months: number, years: number) {
const today: Date = new Date();
const calculatedDate = new Date(
today.getFullYear() + years,
today.getMonth() + months,
today.getDate() + days
);
const days = String(calculatedDate.getDate()).padStart(2, '0');
const months = String(calculatedDate.getMonth() + 1).padStart(2, '0');
const years = String(calculatedDate.getFullYear());
const formattedDate = days + '-' + months + '-' + years;
return formattedDate;
}
Het probleem was één uur tijdsverschil. Hoewel we de invoer van de methode niet hebben gewijzigd, heeft de uitvoer van de vergelijkingsfunctie dat wel gedaan.
Na meerdere keren proberen, begonnen we vragen te stellen aan ChatGPT:
Uiteindelijk hebben we de functie aan ChatGPT gegeven en gevraagd wat hier niet goed ging. ChatGPT ontdekte dat je eerst een dag aan de datum moet toevoegen in vanilla JavaScript. Maak vervolgens een nieuwe datum en voeg de maand en het jaar toe.
Het grappige was dat het gebeurde op de 31e dag van de maand. En er lijken eigenzinnige dingen te zijn met datums (DATES) in JavaScript (zoals velen van ons weten).
Uiteindelijk hebben we het opgelost. Maar dit laat zien dat als je veel vragen stelt aan ChatGPT, het veel dingen uitlegt en het uiteindelijk kan helpen bij het oplossen van problemen.
Omdat ik in een grote codebase werk, die ontwikkeld en onderhouden wordt door veranderende teamleden, kan de code niet altijd zo duidelijk zijn als je wilt.
ChatGPT kan je hierin ook helpen. Het heeft me geholpen om de functionaliteit veel eenvoudiger te maken en beter te begrijpen, zodat ik het kon herschrijven.
Geef ChatGPT een stukje van de code en vraag om het uit te leggen. Zo simpel is het.
Voorbeeld: Vraag om uitleg
Antwoorden:
Voor veel developers is het schrijven van tests een uitdagende taak. Na meer dan tien jaar ervaring vraag ik me soms nog steeds af:
En nog veel meer. ChatGPT heeft me hiermee ook geholpen.
Soms gebruik ik het om te brainstormen en te vragen om extra testcases die ik heb gemist.
ChatGPT heeft mijn team en mij echt geholpen, waardoor ik betere code geschreven heb om te testen.
Soms vind je codevoorbeelden online en vraag je je af hoe het werkt en of er een eenvoudigere manier is om ze te schrijven.
Plaats een code in ChatGPT en vraag het om deze te herschrijven. Zo simpel is het en het helpt echt!
Voorbeeld: Laten we zeggen dat we een complexe productstructuur in onze API hebben.
{
"products": [
{
"id": 1,
"name": "Product A",
"category": {
"id": 10,
"name": "Electronics",
"properties": {
"warranty": "1 year",
"returnPolicy": "30 days"
}
},
"brand": {
"id": 100,
"name": "Brand X",
"properties": {
"country": "USA",
"established": "1995"
}
},
"properties": {
"color": "black",
"weight": "1.2 kg"
}
},
{
"id": 2,
"name": "Product B",
"category": {
"id": 11,
"name": "Furniture",
"properties": {
"material": "wood",
"assemblyRequired": "yes"
}
},
"brand": {
"id": 101,
"name": "Brand Y",
"properties": {
"country": "Germany",
"established": "2001"
}
},
"properties": {
"dimensions": "100x50x30 cm",
"color": "brown"
}
}
]
}
We willen de producten sorteren op basis van de eigenschap retourbeleid. Een ander heeft deze functie lang geleden ontwikkeld. Het is niet makkelijk te lezen, dus we willen het leesbaarder maken en TypeScript toevoegen.
function s(p){
return p.sort((a,b)=>a.category.properties.returnPolicy.localeCompare(b.category.properties.returnPolicy))
}
We kunnen ChatGPT vragen om het leesbaarder te maken en typen toe te voegen. Dit is het resultaat:
interface Properties {
returnPolicy?: string;
[key: string]: any;
}
interface Category {
id: number;
name: string;
properties: Properties;
}
interface Product {
id: number;
name: string;
category: Category;
[key: string]: any;
}
/**
* Sort an array of products based on the "returnPolicy" property.
* @param {Product[]} products - The array of products to be sorted.
* @return {Product[]} - The sorted array of products.
*/
function sortProductsByReturnPolicy(products: Product[]): Product[] {
return products.sort((productA, productB) => {
return productA.category.properties.returnPolicy.localeCompare(
productB.category.properties.returnPolicy
);
});
}
Zoals je kunt zien, schreef ChatGPT een product-, categorie- en generieke eigenschappeninterface en paste deze toe op de functie. Maar het voegde er ook enkele expliciete opmerkingen aan toe.
Dus refactoring wordt een stuk eenvoudiger met ChatGPT!
Kortom, ChatGPT kan developers op vele manieren helpen. Of je nu net begint of al jaren developer bent, ChatGPT kan je helpen verbeteren. Deze blog biedt vijf tips voor het gebruik van ChatGPT voor probleemoplossing en leesbaarheid van code. Door ChatGPT te gebruiken, kun je sneller en met minder fouten code schrijven.
Een van de beste dingen van ChatGPT is dat het fouten in code kan vinden. Zelfs ervaren developers maken fouten en het vinden ervan kan lastig zijn. ChatGPT maakt het makkelijk om fouten te vinden en op te lossen. ChatGPT kan je ook uitleggen wat een code doet en betere tests schrijven.
ChatGPT is ook goed in het makkelijker leesbaar maken van code. Grote codebases kunnen moeilijk te onderhouden zijn, vooral als de code beter geschreven moet worden. Om de leesbaarheid van code te verbeteren, kun je met ChatGPT een code toegankelijker maken voor andere developers om te begrijpen.
Een van de krachtigste eigenschappen van ChatGPT is dat het developers kan helpen beter samen te werken. Developers kunnen effectiever werken met ChatGPT om mee te denken over oplossingen, fouten te vinden en de codekwaliteit te verbeteren. In combinatie met menselijke ervaring kan ChatGPT developers helpen betere resultaten te leveren en innovatie te stimuleren.
Kortom, ChatGPT is een waardevolle tool voor developers van alle niveaus. Door de tips in deze blog te volgen en ChatGPT in je werk te gebruiken, kunt je betere code schrijven, tijd besparen en betere resultaten behalen. Of je nu een beginner of een expert bent, ChatGPT is de moeite waard om te verkennen om te zien hoe het jou en jouw team kan helpen.
7 minuten lezen
De technologische vooruitgang staat nooit stil, en Microsoft blijft innoveren om de productiviteit en efficiëntie van zijn gebruikers te verbeteren. Met de introductie van Microsoft 365 Copilot, een geavanceerde AI-gestuurde assistent, breekt er een nieuw tijdperk aan voor praktische AI in het dagelijkse werk.
Microsoft 365 Copilot is geïntegreerd met de bekende producten Excel, Word, PowerPoint, Teams en Outlook, waardoor het een zeer waardevolle aanvulling is op de Microsoft 365-suite.
In deze blog bespreken we drie belangrijke redenen waarom Microsoft 365 Copilot de productiviteit verhoogt en waarom dit een revolutionaire stap is voor AI in de werkwereld. Daarnaast laat ik ook nog zien wat voor praktische dingen je per Office product daadwerkelijk kan met Microsoft 365 Copilot.
De integratie van Microsoft 365 Copilot met de vertrouwde producten betekent dat gebruikers sneller en efficiënter kunnen werken. Microsoft 365 Copilot kan complexe taken en berekeningen uitvoeren, waardoor de gebruiker tijd bespaart en zich kan concentreren op andere belangrijke taken. Denk bijvoorbeeld aan het automatisch genereren van rapporten in Word, het analyseren van gegevens in Excel, het creëren van aantrekkelijke presentaties in PowerPoint en het organiseren van je e-mails in Outlook. Deze tijdsbesparing en efficiëntie leiden tot hogere productiviteit en betere prestaties voor organisaties van elke omvang.
Microsoft 365 Copilot biedt geavanceerde mogelijkheden voor samenwerking en communicatie tussen teamleden. Door real-time suggesties en aanbevelingen te geven, helpt Copilot teamleden om effectiever samen te werken aan projecten en documenten. Bovendien kan Microsoft 365 Copilot ook helpen bij het plannen van vergaderingen, het bijhouden van actiepunten en het beheren van deadlines, wat de communicatie en samenwerking binnen teams stroomlijnt.
AI kan soms intimiderend zijn, maar Microsoft 365 Copilot is ontworpen met gebruiksgemak en toegankelijkheid in gedachten. Het past zich aan de unieke behoeften van de gebruiker aan, leert voortdurend bij en biedt hulp en suggesties op basis van de voorkeuren en werkstijl van de gebruiker. Dit maakt het toegankelijk voor gebruikers van alle niveaus, van beginners tot experts, en vergroot de acceptatie van AI-gestuurde oplossingen in de werkomgeving.
Copilot helpt je in Excel om je gegevens te analyseren en te verkennen. Stel Copilot vragen over je dataset in begrijpelijke taal, niet alleen in formules. Het onthult correlaties, stelt wat-als-scenario's voor en suggereert nieuwe formules op basis van je vragen. Hierdoor ontstaan er modellen die je helpen om je gegevens te verkennen zonder deze te wijzigen. Identificeer trends, creëer krachtige visualisaties of vraag om aanbevelingen om verschillende resultaten te bevorderen. Hier zijn enkele voorbeeldopdrachten en prompts die je kunt proberen:
Copilot helpt je in Word met het schrijven, bewerken, samenvatten en het creëren van tekst. Met slechts een korte prompt, maakt Copilot in Word een eerste concept voor je en haalt indien nodig informatie uit je hele organisatie. Copilot kan inhoud toevoegen aan bestaande documenten, tekst samenvatten en secties of het hele document herschrijven om het samen te vatten. Je kunt zelfs voorgestelde tonen krijgen - van professioneel tot gepassioneerd en informeel tot dankbaar - om de juiste snaar te raken. Copilot kan je ook helpen je schrijven te verbeteren met suggesties die je argumenten versterken of inconsistenties gladstrijken. Hier zijn enkele voorbeeldopdrachten en prompts die je kunt proberen:
Copilot helpt je in PowerPoint om je ideeën om te zetten in indrukwekkende presentaties. Als een partner in verhalen vertellen, kan Copilot bestaande geschreven documenten omzetten in presentaties met sprekersnotities en bronnen of een nieuwe presentatie starten vanuit een eenvoudige prompt of schets. Verkort lange presentaties met één klik en gebruik je begrijpelijk geschreven taalopdrachten om lay-outs aan te passen, tekst opnieuw op te maken en animaties perfect te timen. Hier zijn enkele voorbeeldopdrachten en prompts die je kunt proberen:
In Outlook werk je samen met Copilot in je inbox, zodat je minder tijd besteedt aan het sorteren van e-mails en meer tijd kan besteden aan beter, sneller en gemakkelijker communiceren. Copilot kan lange, ingewikkelde e-mailthreads met meerdere personen samenvatten. Met als doel niet alleen te begrijpen wat er is gezegd, maar ook de verschillende standpunten van elke persoon en de open vragen die nog moeten worden beantwoord te belichten. Reageer op een bestaande e-mail met een eenvoudige prompt of zet korte notities om in heldere, professionele berichten, door informatie te halen uit andere e-mails of content waar je al toegang tot hebt binnen Microsoft 365. Gebruik schakelaars om de toon of lengte van je bericht aan te passen. Hier zijn enkele voorbeeldopdrachten en prompts die je kunt proberen:
Copilot in Teams neemt je veel werk uit handen waardoor je meer kan focussen op het samenwerken. Klik op de afbeelding voor een video. Copilot helpt je effectiever te vergaderen, snel op de hoogte te zijn van het gesprek, belangrijke discussiepunten te organiseren en de belangrijkste acties samen te vatten, zodat de hele groep weet wat daarna moet gebeuren. In je chat haalt Copilot antwoorden op specifieke vragen voor je op of vertelt je over alles wat je hebt gemist, zonder de stroom van discussie te onderbreken.
Door Copilot toe te voegen aan je vergaderingen en gesprekken, heb je nu ook een krachtig hulpmiddel voor algemene taken zoals het creëren van vergaderagenda's op basis van chatgeschiedenis, het identificeren van de juiste personen voor vervolgacties en het plannen van de eerst volgende vergadering. Hier zijn enkele voorbeeldopdrachten en prompts die je kunt proberen:
Microsoft 365 Copilot markeert het begin van een nieuw tijdperk voor praktische AI in de werkwereld. Door het verhogen van de productiviteit, het verbeteren van de samenwerking en het bieden van een toegankelijke en gebruiksvriendelijke interface, heeft Microsoft 365 Copilot de potentie om een game changer te zijn voor organisaties van elke omvang. Het is een onmisbaar hulpmiddel voor Microsoft-specialisten, consultants en gebruikers die streven naar optimale efficiëntie en effectiviteit in hun dagelijkse werkzaamheden.
Met de integratie van Microsoft 365 Copilot in de populaire producten van Microsoft, zoals Excel, Word, PowerPoint en Outlook, wordt de kracht van AI naar de vingertoppen van de gebruikers gebracht. Deze naadloze integratie zorgt voor een vloeiende overgang naar een AI-gedreven werkomgeving en maakt het gemakkelijker voor teams om samen te werken en de vruchten te plukken van deze revolutionaire technologie.
Nu is het alleen nog wachten tot Microsoft Copilot beschikbaar is voor iedereen. Zodra dit het geval is geven wij een update.
Om meer te weten te komen over Microsoft 365 Copilot en de vele mogelijkheden die het biedt, bezoek hier de officiële blogpost. En als je de gehele presentatie van Microsoft wilt zien bekijk deze dan via YouTube.
5 minuten lezen
Niet in staat om klantbetrokkenheid te volgen? Klaar met een verouderd marketingsysteem? Eén systeem nodig om je marketinginspanningen te beheren? Beantwoord je bovenstaande vragen met ja, lees dan deze blog en leer hoe Microsoft Dynamics 365 Marketing je bedrijf kan verbeteren.
Dynamics 365 Marketing is het antwoord van Microsoft op marketingcampagnes van de volgende generatie, marketinginzichten, gebeurtenisbeheer en klantreizen. Marketeers hoeven niet langer verschillende tools en applicaties te gebruiken om een allesomvattende marketingbenadering mogelijk te maken, maar kunnen alles wat ze nodig hebben vinden binnen een verzameling van bedrijfsapplicaties.
Marketing is een Dynamics 365-module en integreert naadloos met de Dynamics 365 Sales-app, waardoor een nauwe afstemming tussen marketing en verkoop wordt gegarandeerd. Het biedt ingebouwde AI-gedreven intelligentie die campagnes en ervaringen van de volgende generatie levert, en de mogelijkheid om gegevens van andere Dynamics 365-modules te gebruiken.
Als marketing automatiseringstool van de volgende generatie beschikt Dynamics 365 over een gebruiksvriendelijk abonnementscentrum waarmee marketeers abonnementslijsten kunnen maken en kunnen communiceren met prospects en doelgroepen op basis van hun voorwaarden, voorkeuren en unieke wensen.
Eén van de ergste dingen die een marketeer kan doen, is informatie naar een bulklijst met contacten sturen. In dit digitale tijdperk willen klanten de bron en context kiezen van de informatie die ze ontvangen. De grootste kracht van marketing: hoe gerichter de communicatie, hoe beter het merk wordt herkend en hoe groter de kans op toekomstige ROI op marketinginspanningen. Er is zekere verandering gaande in de manier van benaderen van een doelgroep. Hierin zie je een verschuiving van de "shotgun" -benadering, naar een meer gerichte aanpak in marketing.
Segmentatie stelt een marketeer in staat om queries te bouwen die gericht zijn op de juiste doelgroep voor een potentiële marketingcampagne. Deze queries maken gebruik van bestaande klantgegevens in de Dynamics 365-omgeving en kunnen variëren van eenvoudig tot complex op basis van meerdere criteria. Deze segmenten kunnen statisch of dynamisch zijn. Statische segmenten worden handmatig bijgewerkt door de marketinggebruiker, terwijl dynamische segmenten elke 15 minuten automatisch opnieuw worden geëvalueerd door het systeem om een up-to-date resultaat te garanderen.
De e-maileditor in Dynamics 365 Marketing is eenvoudig te gebruiken en bevat meerdere methoden voor het ontwerpen van e-mails, van de makkelijk te gebruiken editor voor slepen en neerzetten tot de mogelijkheid om aangepaste HTML e-mails te maken.
Dynamics 365 Marketing biedt de marketeer ook de mogelijkheid om een voorbeeld van hun e-mails te bekijken voordat ze naar de doelgroep worden gestuurd. Dit kan op twee manieren worden gedaan;
Voor elke e-mail die via het systeem verzonden wordt volgt een gedetailleerd en analytisch rapport. Dit rapport stelt je in staat om de effectiviteit van de e-mailcampagnes te bepalen via de Marketing Insights-service.
Klantreizen in Dynamics 365 Marketing stellen ons in staat om reizen te definiëren. Je kan dan bepalen wie welke inhoud krijgt, wanneer ze deze ontvangen en in welk formaat.
Daarnaast kunnen we gebruik maken van functies zoals triggers op basis van het gedrag van de klant. Deze gebruik je om een berichten te definiëren die de doelgroep mee op reis neemt. Op basis van deze triggers is het mogelijk om binnen een reis verschillende paden te maken. Zo wordt een proces gebouwd waardoor we automatisch met de doelgroep kunnen communiceren.
Veel klantenreizen zijn makkelijk en kort door de bocht. Een veel voorkomend scenario is om één e-mail naar een bepaald deel van de doelgroep te sturen, maar klantenreizen kunnen soms ook ongelooflijk complex zijn, waarbij meerdere berichten worden verzonden op basis van verschillende triggers over een langere periode.
Evenementenbeheer in Dynamics 365 Marketing stelt een marketeer in staat om eenvoudig events te beheren, of het nu gaat om persoonlijke evenementen of online webinars via een simpele integratie met Microsoft Teams.
Events kunnen een belangrijke rol spelen in een marketingstrategie. Het organiseren van evenementen (zelfs kleine) kan echter een grote onderneming zijn. De organisatie van een event bestaat uit diverse onderdelen waaronder:
Dynamics 365 Marketing bevat uitgebreide functies om alle uitdagingen aan te pakken die je kan tegenkomen bij het organiseren van een evenement.
Marketingpagina's en formulieren binnen Dynamics 365 Marketing zijn krachtige hulpmiddelen die gebruikt kunnen worden voor gerichte campagnes, evenementen en meer. Een eenvoudig te gebruiken editor voor slepen en neerzetten maakt het makkelijk om pagina's en formulieren in minimale tijd operationeel te krijgen. Alle formulieren verzenden automatisch gegevens naar Dynamics 365, waardoor handmatige gegevensinvoer in het systeem wordt geminimaliseerd.
Een marketeer kan kiezen tussen vooraf gebouwde pagina’s en formulier sjablonen, of unieke pagina's en formulieren bouwen die hun eigen marketingdoelen het beste ondersteunen. Je kunt de editor gebruiken om tekst, afbeeldingen en formulieren toe te voegen, te slepen of neer te zetten. Daarnaast heb je de mogelijkheid om aangepaste HTML-formulieren en -pagina's te maken.
Dynamics 365 Marketing biedt marketeers de mogelijkheid om formulieren op externe websites te publiceren en in te sluiten. Door deze formulieren in te sluiten op elke externe webpagina kunnen marketeers prospectgegevens verzamelen en huidige contactgegevens bijwerken. Dynamics 365 Marketing biedt ook de mogelijkheid om bestaande formulieren op de website te gebruiken via Form Capture.
In de paar jaar dat Dynamics 365 Marketing nu bestaat, heeft Microsoft met inbreng van de community deze module aangepakt met een constante toestroom van nieuwe functies en verbeteringen. Dit heeft ervoor gezorgd dat de module de go-to Marketingoplossing wordt voor bedrijven die al gebruikmaken van Dynamics 365.
6 minuten lezen
De EU-richtlijn NIS2 is bedoeld om de cyberbeveiligingsveerkracht binnen de EU te versterken door consistente regels vast te stellen voor bedrijven, en waarschuwingen en boetes op te leggen aan entiteiten die de vereisten niet naleven. Er worden ook maatregelen voorgeschreven voor back-upbeheer, noodherstel, risicoanalyse, toeleveringsketenbeveiliging en meer. Het is van toepassing op twee categorieën entiteiten, namelijk essentiële sectoren en belangrijke entiteiten. Lidstaten hebben 20 maanden om de richtlijn om te zetten in nationaal recht. Organisaties zijn verplicht om de vereisten nauwgezet te volgen, anders riskeren ze waarschuwingen of boetes van maximaal 10 miljoen euro of 2% van hun wereldwijde jaaromzet.
Op 10 november 2022 (gepubliceerd op 27 december 2022) heeft het EU-parlement nieuwe wetgeving aangenomen (de NIS2-richtlijn) om de EU-brede cyberbeveiligingsveerkracht te versterken, die onder meer een kristalheldere vereiste voor back-up en noodherstel omvat.
De Netwerk- en Informatiebeveiligingsrichtlijn (NIS2) is een reactie op de toegenomen blootstelling van Europa aan cyberdreigingen en het feit dat hoe meer we onderling verbonden zijn, hoe kwetsbaarder we zijn voor kwaadaardige cyberactiviteiten. De toezichthouders stellen hierbij consistente regels vast voor bedrijven en zorgen ervoor dat wetshandhavingsinstanties en gerechtelijke autoriteiten effectief kunnen werken en de EU-burgers bewuster maken van cyberbeveiliging.
In vergelijking met de eerste NIS-richtlijn is het doel van de NIS2-richtlijn om de vereisten en sancties van cyberbeveiliging uit te breiden om het beveiligingsniveau in de lidstaten te harmoniseren en te stroomlijnen - en met strengere vereisten voor verschillende sectoren.
De Onderzoeksdienst van het Europees Parlement (EPRS) vertelt dat vanwege het feit dat cyberaanvallen wereldwijd snel in aantal toenemen en ook in schaal, kosten en complexiteit toenemen: “de Commissie dit voorstel heeft ingediend ter vervanging van de oorspronkelijke NIS Richtlijn en daarmee de beveiligingseisen aanscherpen, de beveiliging van toeleveringsketens aanpakken, rapportageverplichtingen stroomlijnen en strengere toezichtmaatregelen en strengere handhavingseisen invoeren.”
De richtlijn is met name van toepassing op twee categorieën.
Als essentiële sectoren worden aangemerkt:
De 'belangrijke entiteiten' omvatten publieke en private entiteiten binnen:
Kortom: als je een bedrijf bent die een dienst levert die essentieel is voor de instandhouding van kritieke maatschappelijke en/of economische activiteiten, bijvoorbeeld een transportbedrijf, word je volgens de wet geclassificeerd als een "operator van essentiële diensten".
Deze classificatie legt een grote druk op uw technische en organisatorische structuur en capaciteiten vanwege de uitgebreide risicobeheerbeveiliging die u wettelijk verplicht bent te implementeren en te onderhouden.
De huidige NIS-richtlijn vereist dat de betrokken entiteiten passende en evenredige technische en organisatorische maatregelen nemen om beveiligingsrisico's te beheersen en de schade in geval van een beveiligingsincident te beperken.
De NIS2-richtlijn zet deze eis voort en stelt aanvullende eisen voor passende beveiligingsmaatregelen, die nu minimaal moeten omvatten:
Een speciale oplossing voor back-up en gegevensbeheer kan de organisatie helpen bij het implementeren van veerkrachtige gegevensbescherming- en beheerservices voor eventuele SaaS-diensten, zoals Microsoft 365 en Salesforce.
ShareValue heeft hiervoor partners aangetrokken waarmee je kunt voldoen aan de wettelijke vereisten van deze NIS2-richtlijn met als algemeen doel uw bedrijfscontinuïteit te beschermen.
Je moet echter beslissen welke functies essentieel zijn en bepalen hoe voorbereid je bent om die kritieke functies te behouden na een noodgeval of een verstoring - en ten slotte moet je het beschikbare budget (dienovereenkomstig) toewijzen.
Met de NIS2-richtlijn worden de governance bepalingen aangescherpt, omdat de verantwoordelijkheid voor overtreding van de NIS2-richtlijn niet alleen bij de rechtspersoon wordt gelegd, maar bij het management zelf.
Het management moet dus de door de entiteit genomen risicobeheersmaatregelen met betrekking tot cyberbeveiliging goedkeuren en toezicht houden op de implementatie en het onderhoud.
Om voldoende competenties te waarborgen, moeten managementleden regelmatig specifieke cursussen volgen om de nodige kennis, inzicht en vaardigheden te verwerven om cyberbeveiligingsrisico's en beheers praktijken en hun impact op de activiteiten van de entiteit te begrijpen en te beoordelen.
Volgens de NIS2-richtlijn moeten de bevoegde nationale autoriteiten toezicht houden op de naleving van de beveiligings- en meldingsvereisten van de richtlijn op basis van specifieke incidenten en de bevoegde autoriteiten zijn bevoegd om bepaalde bevelen uit te vaardigen.
Het bevoegd gezag kan onder meer waarschuwingen en bevelen uitvaardigen en (in het bijzonder materieel) tijdelijk schorsen of verzoeken om een persoon met leidinggevende verantwoordelijkheid (CEO of een ander senior lid van het management) tijdelijk te schorsen voor het uitoefenen van leidinggevende functies in de entiteit.
De NIS2-richtlijn scherpt ook de sanctiemogelijkheden aan. Naast ervoor te moeten zorgen dat overtredingen worden bestraft met sancties die doeltreffend zijn, in verhouding staan tot de overtreding en een afschrikkende werking hebben, heeft de bevoegde autoriteit in de lidstaten nu de concrete mogelijkheid om administratieve boetes op te leggen als de entiteit zich niet houdt aan de eisen van de richtlijn voor risicobeheersmaatregelen of rapportageverplichtingen.
De bestuurlijke boetes zijn als volgt:
Essentiële entiteiten kunnen – minimaal – een boete krijgen van maximaal 10 miljoen EUR of 2% van de totale wereldwijde jaaromzet van het bedrijf.
Belangrijke entiteiten kunnen – minimaal – een boete krijgen van maximaal 7 miljoen EUR of 1,4% van de totale wereldwijde jaaromzet van het bedrijf.
De EU-lidstaten hebben nu 20 maanden de tijd om de nieuwe richtlijn om te zetten in nationaal recht. Meer weten over de belangrijke data en het tijdpad rondom de inwerkingtreding van NIS2? Ga naar https://www.nis-2-directive.com/ voor meer informatie over de belangrijke data.
We raden aan om jezelf en je organisatie te informeren over de wettelijke vereisten en om te beginnen, samen met ShareValue, met het in kaart brengen van compliance hiaten met de vereisten voor risicobeheer en risicomaatregelen. ShareValue kan daarbij ook helpen om mee te werken aan zowel een sluitende governance plan als zo ook een back-up oplossing die voldoet aan deze nieuwe richtlijnen en wetgevingen of verbetering te brengen aan de security awareness van je organisatie.
Heb je meer interesse in de complete stukken, dan heeft het Europees Parlement de volledige teksten gedeeld die met betrekking tot dit voorstel zijn aangenomen, deze kunnen hier worden gelezen.
5 minuten lezen
Microsoft Teams (in dit artikel verder genoemd: Teams) is een samenwerkings-app die is gemaakt voor hybride werk (Teams voor online en hybride werk, 2022). Teams telt overigens dit jaar 270 miljoen gebruikers in 181 landen (Curry, 2022).
Bij veel organisaties wordt hard gewerkt om Teams zo in te richten, dat gebruikers deze app goed en veilig kunnen gebruiken. Bij het werken binnen Teams wordt data gebruikt en verwerkt. Deze data (afkomstig uit chat-, kanaal- en bestandengegevens) wordt standaard voor onbepaalde tijd bewaard. In een aantal situaties kan het echter voorkomen dat deze data uit een specifieke Teams-site of van specifieke groep gebruikers niet standaard voor onbepaalde tijd moet worden bewaard. Maar bijvoorbeeld juist moet worden bewaard, gearchiveerd (of vernietigd) na een bepaalde periode. Dit is binnen Teams niet standaard ingericht.
Het archiveren van overheidsinformatie is niet vrijblijvend. De Archiefwet verplicht elke overheidsorganisatie om haar informatie duurzaam toegankelijk te maken en te houden, en te vernietigen wanneer de bewaartermijn is verlopen (Archiefwet | Nationaal Archief, 2022). In deze overheidsinformatie staan vaak persoonsgegevens. Daarom moeten overheidsorganisaties zich niet alleen aan de Archiefwet houden, maar ook aan de (Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) | Autoriteit Persoonsgegevens, 2022). De Politie moet zich daarnaast ook aan de (Wetten.Nl - Regeling - Wet Politiegegevens - BWBR0022463, 2022) houden.
Het is noodzakelijk dat er afspraken worden gemaakt en bewaarbeleid wordt gevormd over het beheren, archiveren, registreren en beschikbaar stellen van deze data.
Bewaarbeleid is volgens de (European Knowledge Center for Information Technology (Ed.), 2018) essentieel om te voldoen aan bijvoorbeeld de regels van Archiefbeheer. En om daarmee Compliant te zijn (Microsoft Compliance, 2022). |
De afspraken die in het bewaarbeleid zijn vastgelegd, zijn in Teams maar voor een deel standaard ingericht. Wanneer bijvoorbeeld is bepaald dat Teams’ chat-geschiedenis permanent en automatisch moet worden verwijderd na een bepaalde periode, dan moet daarvoor een zogenaamde Teams beleidsregel (Microsoft Retention, 2022) worden gemaakt, afgestemd op het bewaarbeleid van de organisatie.
Teams ondersteunt bewaarbeleid voor chat- en kanaalberichten, zodat je als IT-administrator proactief beslist of je deze gegevens wilt bewaren, verwijderen of gedurende een bepaalde periode wilt bewaren en vervolgens wilt verwijderen. Het begin van de bewaartermijn voor deze acties is altijd gebaseerd op wanneer een bericht wordt gemaakt. Je kunt een Teams-bewaarbeleid toepassen op de hele organisatie of op specifieke gebruikers en teams. Dergelijke beleidsregels worden gemaakt in wat tegenwoordig de MS Purview wordt genoemd. Purview voegt de voormalige oplossingen en services van Azure Purview en Microsoft 365-compliance samen tot 1 enkel merk en gebruikersinterface (Wat Is Microsoft Purview? | Microsoft Learn, 2022).
Standaard worden dus chat-, kanaal- en bestandengegevens van Teams voor onbepaalde tijd bewaard. Er zijn situaties waarin de data moet worden verwijderd na een bepaalde periode. Het liefst automatisch (dus door een beleidsregel). Denk bijvoorbeeld aan de volgende voorbeelden:
In dit artikel laat ik zien op welke manier het mogelijk is om een Teams-beleidsregel in te stellen aan de hand van het volgende voorbeeld: “Verwijder van alle gebruikers de complete MS Team groep chat-historie na 1 dag (24 uur)”
|
Er bestaat geen standaard optie om de chathistorie automatisch en permanent te verwijderen. Maar dit is wel mogelijk door onderstaande stappen uit te voeren:
Via portal.office.com log je in (met admin rechten) op de MS365 admin center. En vervolgens via [Compliance] naar MS Purview. Selecteer aan de linkerkant [Policies] en vervolgens [Retention policies].
Zoals je ziet bestaat er geen standaard Retention-policy voor de teams-chat. Dus we maken een nieuwe policy als volgt aan:
Stap 1
Klik op [+New retention policy]
Stap 2
Vul een naam en eventueel omschrijving in en klik vervolgens [next]
Stap 3
Nu moet er een keuze gemaakt worden voor het type retentie-policy.
Selecteer [Static] en vervolgens [next]. De keuze voor static heeft te maken met het feit dat er geen uitgebreide zoekcriteria nodig zijn.
Stap 4
Zoals je ziet zijn de opties voor Teams (standaard) uitgeschakeld.
Stap 5
Aangezien ik een policy wil maken voor de Teams chat van alle gebruikers stel ik deze wel in. Selecteer [on] bij Teams Chats en kies daarna [next].
Stap 6
De standaard retentie is ingesteld op 7 jaar.
Stap 7
Selecteer [custom], aangezien we niet na de standaard 7 jaar items willen verwijderen.
Stap 8
Vul de juiste gegevens in en kies [next]...
Stap 9
... en kies [submit].
Let op: items ouder dan 1 dag zullen permanent worden verwijderd!
Stap 10
De retentie policy is met succes gemaakt!
Bewaarbeleid binnen Teams helpt om de informatie in de organisatie effectiever te beheren. Je kan bewaarinstellingen configureren om gegevens te bewaren die nodig zijn om te voldoen aan het interne beleid, de branchevoorschriften of de wettelijke vereisten voor je organisatie. Je kunt ook bewaarinstellingen configureren om gegevens te verwijderen die als een verplichting worden beschouwd, die je niet langer hoeft te bewaren of die geen wettelijke of zakelijke waarde (meer) hebben.
Het is relatief eenvoudig om een Teams-beleidsregel te maken. In dit voorbeeld zelfs maar in 10 stappen😊. Het is niet alleen van belang om te weten waar je de juiste functionaliteit (knop) kunt vinden binnen Purview. Het is ook belangrijk om te begrijpen waar een knop voor dient (wat is de impact? Voor wie? Waarom?). Daarom adviseer ik dit te communiceren met alle betrokkenen in je organisatie. Vooral de gebruikers.
Mocht je nog vragen hebben en/of meer willen weten: laat het mij weten! Ik denk graag met je mee.
Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) | Autoriteit Persoonsgegevens. (2022).
Archiefwet | Nationaal Archief. (2022).
Microsoft Compliance. (2022). Beveiliging, compliance en privacy | Microsoft Teams.
Wat is Microsoft Purview? | Microsoft Learn. (2022).
Wetten.nl - Regeling - Wet politiegegevens - BWBR0022463. (2022).
6 minuten lezen
Veel bedrijven maken gebruik van het Power Platform om verschillende redenen. Als je tijdens jouw werkzaamheden te maken krijgt met bedrijfsprocessen waarbij je veel terugkerende handmatige acties moet uitvoeren, kan Power Automate je hier goed bij helpen deze te automatiseren. Maar ook het maken van SharePoint-formulieren of Mobile applicaties is geen probleem: met Power Apps zet je die zonder al te veel programmeerwerk in elkaar. Het delen, maar ook het maken, van deze oplossing in een Microsoft Teams-omgeving maakt het plaatje compleet.
Met deze ontwikkelingen kan jij met je collega’s in een vrij korte tijd en op een simpele manier bedrijfsprocessen vertalen in oplossingen zonder tussenkomst van de IT-afdeling of een ontwikkelaar. Dit wordt ook wel citizen developments genoemd.
Maar hoe kan je als bedrijf jouw collega’s een veilige, maar ook betrouwbare omgeving bieden als je geen inzichten en grip hebt op wat er gebeurt binnen je bedrijfsomgeving? Hier komt het Power Platform Center of Excellence om de hoek kijken.
Het Center of excellence bestaat volledig uit Power Platform onderdelen. De gegevens over jouw omgeving worden opgehaald door Power Automate flows, waarna ze worden opgeslagen in Dataverse Tabellen. Vanuit hier kan je verschillende inzichten opvragen d.m.v. Power BI rapportages. Al deze onderdelen (het CoE) worden geïnstalleerd op een Power Platform (Teams) omgeving waarvanuit alle acties worden ondersteund. Omdat het onderdelen van het Power Platform betreft, kan je de configuratie naar je eigen hand zetten. De basis staat, het is dan ook vrij simpel om het zo in te richten dat het past binnen jullie bedrijfscultuur.
Maar waarom wil je het Center of Excellence gebruiken? Er zijn genoeg andere mogelijkheden om inzichten te krijgen over je Power Platform-omgeving. Het CoE geeft niet alleen inzicht over jouw omgeving, maar kan je ook helpen deze zo efficiënt mogelijk in te zetten, beheersbaar en veilig te houden. Daarnaast geeft het CoE ook richtlijnen hoe je een Adoptietraject kunt starten, hoe je App- en Flow-makers bij elkaar kunt zetten in een community die zo kunnen leren van elkaars ontwikkelde objecten. Je krijgt een volledig pakket waarmee je inzichten kunt genereren, acties uit kunt voeren, overzichten/ audit trails kunt bekijken en innovatie kunt stimuleren d.m.v. een doordacht adoptieplan.
Ben je op zoek naar de juiste licenties en komt je er niet uit? ShareValue kan je helpen met het uitzoeken en aanschaffen van de benodigde licenties.
Om het Center of Excellence te kunnen gebruiken zal je deze eerst moeten installeren. Je installeert het CoE op een Power Platform-omgeving of een Teams-omgeving. Deze omgeving zal volledig gereserveerd worden voor het gebruik van het CoE.
Naast een omgeving zijn er nog een aantal eigenschappen waar je rekening mee moet houden.
Je kan de volledige installatie en configuratie doen op één account. Dit account heeft de volgende eigenschappen nodig om het CoE te kunnen gebruiken:
Deze rechten moeten altijd beschikbaar zijn voor dit account: een activatie van Privileged Identity Management (PIM) is niet genoeg om het CoE van de juiste informatie te voorzien.
Eerder vertelde ik je dat het Center of Excellence uit meerdere onderdelen bestaat. Één van deze onderdelen is het Power BI Dashboard. Hierin kan je alle gegevens terugvinden die door het Center of Excellence wordt verzameld en gebruiken voor vervolgacties.
Het dashboard
Als we kijken naar het dashboard zie je 3 onderwerpen met daaronder verschillende tegels. Achter elke tegel zit een rapportage die je kan inzien, exporteren en gebruiken om je eigen analyse te maken.
Als we naar het onderwerp Monitor gaan en hier kiezen voor Overview Power Apps, dan komen we in een ander scherm terecht waarin je een overzicht ziet van: (boven naar beneden)
Overview Power Apps
Eenzelfde soort overzicht, maar dan van de Power automate Flows, krijg je te zien als je naar de tegel Overview Power Automate gaat.
Voor de Power Platform- en Teams-omgevingen is er ook een overzicht. Deze laat duidelijk zien hoeveel omgevingen van welke soort er bestaan. Een handige toevoeging in dit overzicht is een tabel met welke apps/flows er wanneer ontwikkeld zijn op deze omgevingen.
Microsoft Teams Environments
Natuurlijk is een zekere controle nodig om je bedrijfsdata te beschermen. Als je de mogelijkheid voor het delen van data in een app of flow wilt beperken. Is er een mogelijkheid om de connectoren die gebruikt worden om deze data te verbinden, uit te sluiten voor gebruik. Dat kan je inrichten met een zo genoemde Data lost Policy (DLP). Om inzicht te krijgen welke connectoren er gebruikt worden in de omgevingen van jouw power platform, kan je de Tegel Custom connectors open.
Connectoren
In dit overzicht zie je meteen welke connectoren er gebruikt worden binnen een app of flow. Op deze manier kan je een inschatting maken of er connectoren gebruikt worden en of deze wel of niet toegestaan zijn.
Nu we het overzicht hebben van de ontwikkelingen op jouw Power Platform-omgeving, zijn we in staat om hier acties aan te koppelen.
Er zijn verschillende acties die je kunt uitvoeren met betrekking tot je governance strategie. Hierbij moet je denken aan het opschonen van niet gebruikte omgevingen, Power Apps en Power Automate flows. Deze worden herkend door het CoE die vervolgens de eigenaar helpt herinneren dat er een object is dat niet meer gebruikt wordt en zal hem vragen of deze verwijderd kan worden. Nadat de eigenaar zijn goedkeuring geeft om deze te verwijderen zal het CoE dit ook daadwerkelijk doen.
Hierdoor blijven de omgevingen efficiënt werken en krijgen anderen ook de ruimte om Applicaties en flow te ontwikkelen.
Governance-strategie
Of je nu als bedrijf gaat beginnen met het Power Platform of al vergevorderd bent. Het Center of Excellence geeft je de hulpmiddelen om in controle te komen van jouw Power Platform. Met de inzichten van je omgevingen, de acties die je hieraan kunt koppelen, en de adoptie van het gehele Platform, ben je beter in staat om het Power Platform functioneel en efficiënt in te zetten. Met het uitdenken en toepassen van de security en governance strategie, richt je kaders in waar makers binnen kunnen ontwikkelen. Hiermee ben jij terug in controle.
Heb je vragen over het Power Platform, of wil je meer weten van het Center of Excellence neem dan contact met ons op. Wij helpen je graag met het uitzoeken van de beste oplossingen op het gebied van het Power Platform maar ook met de benodigde licenties hiervoor.